Το νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την μεταναστευτική επιχειρηματικότητα
Η ένταξη των μεταναστών στην ΕΕ αποτελεί αντικείμενο εθνικής νομοθεσίας και πολιτικής, αλλά αρκετές οδηγίες της ΕΕ θεσπίζουν κοινούς κανόνες για την απασχόληση υπηκόων τρίτων χωρών που είναι υποχρεωτικοί, τους οποίους πρέπει να ακολουθούν τα κράτη μέλη. Όσον αφορά την επιχειρηματικότητα, δεν υπάρχει κανονισμός της ΕΕ ειδικά για την επιχειρηματικότητα των μεταναστών. Το νομικό πλαίσιο της επιχειρηματικότητας στα κράτη μέλη της ΕΕ είναι ευρέως εναρμονισμένο και βασίζεται στην αρχή της ελευθερίας εγκατάστασης που εγγυάται την ανοιχτή πρόσβαση στις επιχειρήσεις και ότι οι ίδιοι κανόνες πρέπει να ισχύουν για όλους τους επιχειρηματίες σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία της επιχείρησής τους.
Οι μετανάστες στην ΕΕ δεν αντιμετωπίζουν περιορισμούς στη σύσταση εταιρειών και τα στοιχεία δείχνουν ότι ένας σημαντικός αριθμός μεταναστών ξεκινά τη δική του επιχείρηση αντί να επιλέξει να εργαστεί.
Η ελευθερία πρόσβασης στις τοπικές αγορές για τις μεταναστευτικές εταιρείες ενισχύεται περαιτέρω από τις πολιτικές της ΕΕ. Η προώθηση της επιχειρηματικότητας ενσωματώνεται στη στρατηγική «Ευρώπη 2020» και στο σχέδιο δράσης «Επιχειρηματικότητα 2020», όπου μία από τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις είναι η διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας μεταξύ των μεταναστών που είναι ήδη παρόντες και διαμένουν στην ΕΕ, βάσει βέλτιστων πρακτικών από χώρες της ΕΕ. Η στρατηγική επικεντρώνεται στα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες κατά την έναρξη και την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένης της περιορισμένης γνώσης και της έλλειψης πληροφοριών σχετικά με την επιχειρηματική κουλτούρα και το ρυθμιστικό περιβάλλον της χώρας υποδοχής, καθώς και τις διοικητικές και κοινωνικό-πολιτιστικές δυσκολίες λειτουργίας της επιχείρησης. Η πρόσβαση στη χρηματοδότηση δεν αναφέρεται στη στρατηγική ως κύριο εμπόδιο για την επιχειρηματικότητα των μεταναστών. Η ΕΕ εστιάζει σε πολιτικές που στοχεύουν σε αποτελεσματικά και στοχευμένα προγράμματα στήριξης των επιχειρήσεων.
Δεν συνεπάγονται νομικοί περιορισμοί σε επίπεδο ΕΕ για τους μετανάστες επιχειρηματίες για την έναρξη και την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, αλλά πρέπει να έχουν νομικό καθεστώς και έγκυρη άδεια διαμονής. Το νομικό πλαίσιο για τη διαμονή των μεταναστών υπόκειται σε διαφορετικές πρακτικές στα αντίστοιχα κράτη μέλη. Επιπλέον, οι διάφορες κατηγορίες μεταναστών έχουν διαφορετικές αφετηρίες όσον αφορά την πρόσβαση στην υποστήριξη της επιχειρηματικότητας. Γενικά, οι μετανάστες που έχουν διαμονή στη χώρα υποδοχής θα μπορούσαν να ξεκινήσουν επιχειρήσεις, εκτός από την περίπτωση μεγάλων επενδυτών στους οποίους χορηγείται καθεστώς λόγω της μεγάλης επένδυσής τους.
Στην περίπτωση των ανθρωπιστικών μεταναστών, υπάρχει κανονισμός της ΕΕ για την πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας και την επιχειρηματικότητα. Η οδηγία για τις συνθήκες υποδοχής (2013/33/ΕΕ) καθορίζει τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων και εφαρμόζεται σε εθνικό επίπεδο. Αυτό περιλαμβάνει μια μεταβατική περίοδο όχι μεγαλύτερη των εννέα μηνών από την υποβολή αίτησης ασύλου έως ότου χορηγηθεί πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Το ίδιο ισχύει και για τους επιχειρηματίες. Πρέπει να σημειωθεί ότι αυτό το χρονοδιάγραμμα δεν τηρείται πάντα σε εθνικό επίπεδο, και παραδείγματα αυτού έχουν σημειωθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο.